Juridische hulp bij ontslag: waarom is het tijdig betrekken van een jurist belangrijk?

Er kunnen diverse redenen zijn om een werknemer te ontslaan. Denk aan een reorganisatie, disfunctioneren of langdurige ziekte. Wat de aanleiding tot aankomend ontslag ook is, wat veel ondernemers niet weten is dat juridische hulp bij ontslag veel ellende (en onnodige kosten) voorkomt. Mirthe (VGA juristen) vertelt in dit artikel meer over juridisch advies bij ontslag en de toegevoegde waarde van een jurist gedurende het gehele ontslagproces. 

Hoe eerder hoe beter

Het is in ieder geval belangrijk het personeelsdossier goed op orde te hebben. Afhankelijk van de reden voor het beoogde ontslag, moeten bepaalde zaken goed vastgelegd worden. Denk daarbij in ieder geval aan vastlegging van:

• duidelijke functieomschrijvingen; 
• periodieke gesprekken; en, 
• eventuele promoties of disciplinaire maatregelen.
  

Niet alleen voor het bepalen van een goede ontslagstrategie, maar ook om juridisch sterk het gesprek of de onderhandeling met een werknemer in te gaan. Ook voorkom je hiermee in een later stadium gedoe met het UWV of de kantonrechter.

Ondernemers onderschatten vaak het belang van het voortraject. De dingen die gezegd worden, de manier waarop werknemers benaderd worden: alle acties die je neemt kunnen voor- , maar ook tegen je werken. Bovendien horen we in de praktijk vaak: ‘Mijn medewerker functioneert niet.’ Vragen wij door dan blijkt meer dan eens dat de medewerker wel kan functioneren, maar dit niet wil. In zo’n geval kan de medewerker verwijtbaar handelen worden opgelegd. Dat vergt weer een hele andere voorbereiding en te doorlopen proces. Kortom; met het tijdig inwinnen van arbeidsrecht advies weet je zeker dat je de juiste weg inslaat. 

Juridisch advies bij iedere stap in het ontslagproces

Er zijn bepaalde ontslaggronden, redenen, om een arbeidscontract te beëindigen. Afhankelijk van jouw ontslaggrond zijn verschillende routes te volgen. De verschillende ontslaggronden die de WWZ (Wet Werk en Zekerheid) kent vind je hieronder. 

• Bedrijfseconomische redenen (verval van arbeidsplaatsen).
• Langdurige arbeidsongeschiktheid (minimaal 24 maanden).
• Frequent verzuim.
• Disfunctioneren.
• Verwijtbaar handelen of nalaten werknemer.
• Weigeren werk wegens gewetensbezwaar.
• Verstoorde arbeidsverhouding.
• Andere omstandigheden die zodanig zijn dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden verwacht dat hij de arbeidsovereenkomst voortzet.
• Een combinatie van bovengenoemde ontslagredenen (de cumulatiegrond).

De te volgen route

De eerste twee gronden, bedrijfseconomisch ontslag of een ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid, zijn niet persoonsgebonden. Een ontslagprocedure volgt via het UWV. Hier vraag je een ontslagvergunning aan. Bij de andere zes gronden, gronden wegens persoonlijke redenen, ga je voor ontslag naar de kantonrechter. Kort samengevat: de grond van ontslag bepaalt de te nemen route.

Waarom is de vaststellingsovereenkomst zo populair?

Welke procedure je ook volgt; het is vaak voor alle partijen voordelig om er in onderling overleg, zonder tussenkomst van een rechter of het UWV, uit te komen. In veel gevallen heeft een vaststellingsovereenkomst de voorkeur. Hierin maak je samen afspraken op maat. Dit is niet alleen kostentechnisch vaak interessanter, maar geeft ook meer bewegingsruimte. Een officiële procedure geeft veelal frictie en negativiteit. Een vaststellingsovereenkomst kan dit voorkomen. Het is aan te bevelen om voordat je een vaststellingsovereenkomst opstelt, het gesprek met een jurist aan te gaan. Wellicht zijn er interessante opties voorhanden, zoals een outplacementtraject? En wat is een goede financiële vergoeding om je medewerker tot een akkoord te bewegen?

Wat kan een jurist betekenen?

Welke route je ook neemt; een jurist helpt in iedere fase van het proces. De werkzaamheden die vallen onder juridisch advies bij ontslag som ik hieronder voor je op. 

• Strategisch advies (hoe pak je een ontslagprocedure aan?). 
• Advies voor het voeren van gesprekken met werknemers of het voeren van de gesprekken zelf, al dan niet samen met de werkgever.
• Het geven van tips om zo efficiënt en met zo min mogelijk kosten het proces te doorlopen. Denk aan de compensatie op de transitievergoeding vanuit het UWV bij langdurige arbeidsongeschiktheid.
• Melding maken bij het UWV in het geval van bedrijfseconomisch ontslag: ‘Hier gaan ontslagen vallen’. Waarom je dit moet willen? Na deze melding loop je als werkgever geen risico meer mocht een medewerker zichzelf ziekmelden na deze melding bij het UWV. 
• Als schakel fungeren in het geval een medewerker zich ziekmeldt. Hoe sneller je bijvoorbeeld de Arbodienst inschakelt hoe beter. Of in het geval je hinder ondervindt bij een re-integratie traject. Dan kunnen sancties als loonopstopping geadviseerd worden.
• Meedenken over de mogelijke mate van verwijdbaarheid van de werkgever en de ‘billijke vergoeding’ die hiermee gepaard kan gaan.
• Ondersteuning bij het maken van de vaststellingsovereenkomst en advies over te maken afspraken met de medewerker. Ook denkt een jurist mee in alternatieven en de juridische en financiële gevolgen daarvan. 
• Opstellen van stukken nodig voor de aanvraag van een ontslagvergunning bij het UWV en een verzoekschriftprocedure.
• Procederen bij de Rechtbank als het aankomt op een gang naar de rechter. 
• Het in de gaten houden van gestelde termijnen binnen een ontslagprocedure. 

Is het niet duur om een jurist te betrekken voor juridische hulp bij ontslag?

We krijgen geregeld de vraag of juridische hulp bij ontslag duur is. Nu werkt niet iedere jurist hetzelfde, maar wij werken op basis van gemaakte uren. Kortom, je krijgt alleen een factuur als er daadwerkelijk tijd wordt gespendeerd. Zo houd je ten eerste beter grip op je kosten. Ten tweede blijkt in de praktijk dat het tijdig inschakelen van een jurist onnodige kosten in een ontslagproces voorkomt. Het is immers de taak van een jurist om de procedure zo soepel mogelijk te laten verlopen. 

Periodiek sparren is het advies

Belangrijkste advies dat wij als jurist kunnen geven: betrek niet alleen een specialist als het dreigt mis te gaan. Ga periodiek met een arbeidsrecht- of HR-specialist het gesprek aan. Bekijk samen hoe de wind in jouw organisatie waait en hoe het gaat met de personeelsleden. Neem de huidige arbeidscontracten onder de loep. Zijn deze nog actueel? Bespreek ook of er indicaties zijn dat medewerkers zich gaan ziekmelden. Op die manier kun je nog sneller schakelen en zorg je dat jouw dossiervorming altijd accuraat is en juridisch klopt.

Juridisch advies nodig?

Laat Van De Graft Accountants je helpen met juridisch advies bij ontslag of andere zaken. Laten we kennismaken!